8ο σεμινάριο της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μπριτζ
για στελέχη των Εθνικών Ομοσπονδιών
Άρθρο
2ο : Η γήρανση των παικτών στο Ευρωπαϊκό Μπριτζ
Η
εναρκτήρια ομιλία – καλωσόρισμα προς τους 64 αντιπροσώπους των 31 εθνικών
ομοσπονδιών του προέδρου της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Γάλλου ιατρού Yves
Aubry ήταν
σύντομη και ελαφρώς απαισιόδοξη, αν και ο ίδιος δήλωσε ότι απορρίπτει την
απαισιοδοξία. Ωστόσο, επισήμανε από την αρχή την ύπαρξη προβλημάτων όπως η μη
αύξηση του αριθμού των επίσημων παικτών του Μπριτζ στην Ευρώπη, η αύξηση του
μέσου όρους ηλικίας των παικτών, η έλλειψη χορηγών κ.α. Ας δούμε μερικά
στοιχεία για το θέμα της αύξησης του μέσου όρου ηλικίας.
Προς
το τέλος του 20ου αιώνα η Βόρειος Αμερική (ΗΠΑ & Καναδάς κυρίως)
μετρά περίπου 160.000 εγγεγραμμένους παίκτες με μέσο όρο ηλικίας κοντά στα 70
χρόνια. Στα ίδια χρόνια και μετά από δυναμικές προσπάθειες ένταξης νέων μελών
στις επετηρίδες των Ευρωπαϊκών Ομοσπονδιών ο συνολικός αριθμός παικτών αγγίζει
τις 400.000, με κυρίαρχες ομοσπονδίες τη γαλλική και την ολλανδική, οι οποίες
συγκεντρώνουν περίπου 180.000 παίκτες του Μπριτζ! Ωστόσο, ο αριθμός αυτός δε
γνώρισε περαιτέρω αύξηση τα τελευταία χρόνια παρά μάλλον μείωση. Ο μέσος όρος
ηλικίας στην Ευρώπη είναι στα 60 χρόνια κι ανεβαίνει με πολλές ομοσπονδίες –
σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών τους – να έχουν μέσο όρο ηλικίας κοντά στα 70
χρόνια (όπως η μεγάλη ολλανδική ομοσπονδία). Αυτή η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως
«γήρανση
των παικτών του Μπριτζ».
Ο
Πολωνός αντιπρόσωπος Marek Malysa, ηλικίας 65 ετών, στη διάρκεια της
εισήγησής του για το πρόγραμμα εκπαίδευσης Μπριτζ σε άτομα 60+, με εμφανή
ικανοποίηση τόνισε ότι ο μέσος όρος των παικτών στην χώρα του είναι τα 52
χρόνια, το χαμηλότερο της Ευρώπης. Του
απάντησα πως στην Ελλάδα ο μέσος όρος των ενεργών παικτών είναι 54 χρόνια (από δεδομένα
που μου παρείχε ο Τάκης Πουρναράς δυο μέρες πριν το ταξίδι στη Ρώμη). Κανείς
άλλος αντιπρόσωπος δεν αναφέρθηκε στη χώρα του ή δεν έδωσε στοιχεία για
μικρότερο μέσο όρο ηλικίας παικτών. Ίσως είναι χαμηλότερος ο μέσος όρος σε
κάποιες από τις νέες ομοσπονδίες της Ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες διαθέτουν
λίγες εκατοντάδες μέλη, αλλά αυτές οι ομοσπονδίες δεν μπορούν να ληφθούν ως
μέτρο σύγκρισης (Στην εποχή των κομμουνιστικών καθεστώτων το Μπριτζ ήταν σχεδόν
απαγορευμένο, όπως μας πληροφόρησε ο Jurica Garic της
κροατικής ομοσπονδίας).
Οπωσδήποτε
οι επιπτώσεις είναι σοβαρές. Σε μια ένδειξη «μαύρου» χιούμορ μια αναφορά που
ακούστηκε αρκετές φορές στο σεμινάριο της Ρώμης είναι ότι τα έντυπα του Μπριτζ
και οι ιστοσελίδες των ομοσπονδιών ασχολούνται όλο και περισσότερο, όλο και πιο
συχνά με νεκρολογίες μελών τους. Σε
αγωνιστικό επίπεδο αντιλαμβανόμαστε πως το στοιχείο της γήρανσης δε βοηθά την
ποιότητα του παιχνιδιού. Σε επίπεδο εκπαίδευσης επίσης δεν μπορούμε να
περιμένουμε ότι οι Μπριτζερς της τρίτης ηλικίας θα συμμετέχουν με τον ίδιο ζήλο
στην εκμάθηση του παιχνιδιού, στην αναβάθμιση των γνώσεών τους, σε μάθηση νέων
συμβάσεων. Στα περασμένα 70 του ο Benito Garozzo διαμαρτυρόταν,
αστειευόμενος, επειδή η παρτενέρ του Lea DuPont δεν
επιθυμούσε πλέον να μάθει μια βελτιωμένη
έκδοση του precision: «Lea is on strike. She refuses to learn a
new system» … ας φανταστούμε τι γίνεται με όλα τα υπόλοιπα
ηλικιωμένα (και μη!) ζεύγη.
Το
σεμινάριο του 2016 ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα προώθησης (Promotion) του Μπριτζ. Όμως, υπό το δεδομένο της
γήρανσης το θέμα που επιδιώκει πλέον η ευρωπαϊκή κοινωνία του Μπριτζ είναι
διπλό: 1. Να βρεθούν νέοι παίκτες του Μπριτζ και να διαδοθεί το άθλημα και 2.
Να ενταχθούν στις τάξεις του Μπριτζ νέοι ή αρκετά νεότεροι άνθρωποι. Κατά την Sevinc Atay, πρόεδρο της επιτροπής Kids της
παγκόσμιας ομοσπονδίας, «τα παιδιά είναι το μέλλον μας», κάτι που ισχύει φυσικά
σε κάθε κοινωνική δραστηριότητα.
Εμείς
στην Ελλάδα πώς πορευόμαστε στο θέμα αυτό; Φυσικά συνεχίζουμε να επιδιώκουμε τη
συμμετοχή των νέων ανθρώπων στο Μπριτζ. Εστιάζουμε σε συγκεκριμένες ηλικιακές
ομάδες, σε φοιτητές και παιδιά ηλικίας δημοτικού (το όνειρο κάθε ομοσπονδίας!).
Καλή ιδέα είναι κάθε όμιλος να βρει το μέσο όρο ηλικίας των ενεργών παικτών
του, ώστε να έχουμε συγκριτικά στοιχεία και να εντοπίσουμε τα «νεανικά» σωματεία
(με μ.ο. κάτω των 54 ετών). Ίσως μάθουμε κάτι χρήσιμο από αυτόν τον υπολογισμό.
Όποιος φίλος του Μπριτζ διαθέτει τέτοια στοιχεία, ας μου τα κοινοποιήσει.
Βεβαίως
υπάρχει και μια ευρύτερη, πολύ σημαντικότερη διάσταση σ’ αυτόν τον
προβληματισμό. Ένα από τα μεγάλα προβλήματα των ευρωπαϊκών κοινωνιών είναι ο
πολύ χαμηλός ρυθμός γεννήσεων. Δε μένουμε στη διαπίστωση ότι γερνάμε στο Μπριτζ,
η Ευρώπη συνολικά γερνάει, αφού ο πληθυσμός της δεν ανανεώνεται μέσω της
φυσικής διαδικασίας των γεννήσεων. Ας δούμε τα παρακάτω στοιχεία:
Ο
μέσος όρος γεννήσεων που αυξάνει τον πληθυσμό μιας κοινωνίας είναι 2,1 / ανά
γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας (άρα, 10 ζευγάρια = 21 παιδιά). Με μέσους όρους
κάτω του 2,0 ο πληθυσμός φθίνει. Οι τελευταίες χώρες της Ευρώπης που άγγιζαν
τουλάχιστον το λόγο συντήρησης του πληθυσμού ήταν η Γαλλία και η Ιρλανδία, όμως
κι αυτές υποχώρησαν. Μόνο η Τουρκία βρίσκεται πάνω από το 2,0 όμως αυτό
οφείλεται στις γεννήσεις της Ανατολίας περισσότερο παρά στο ευρωπαϊκό τμήμα της
χώρας.
Γιατί
έστρεψα την προσοχή μας σε θέματα κοινωνικής δημογραφίας και κοινωνιολογίας; Επειδή
το Μπριτζ δεν είναι το σημαντικότερο πράγμα της ζωής μας! Η μετανάστευση και η
προσφυγιά είναι απείρως σημαντικότερα θέματα. Και βλέπουμε ότι η σύγχρονη Ευρώπη
των πληθυσμών που φθίνουν αντιμετωπίζει εχθρικά πρόσφυγες και μετανάστες
κλείνοντας τα σύνορά της. Οπότε, απορρίπτουμε και τον κοινωνικό μηχανισμό
ανανέωσης του πληθυσμού; Δείτε τα στοιχεία για την Ελλάδα. Γύρω στο 2000 είχαμε
βρεθεί στα χαμηλότερα ποσοστά γεννητικότητας (1,27), λόγος που 10 χρόνια μετά
αυξήθηκε στο 1,40. Υπάρχει κάποιος που αμφιβάλλει ότι αυτή η αύξηση οφείλεται στους
μετανάστες;
Αν
θέλουμε, λοιπόν, νέους ανθρώπους στην εργασία, στην εκπαίδευση, στην επιστήμη, στον
αθλητισμό, στο Μπριτζ πρέπει να έχουμε τις αγκαλιές μας ανοιχτές, όπως και τη
σκέψη μας και την καρδιά μας.
Δημήτρης
Παπασπύρου (Μελβούρνη – Αυστραλία 8/11/1965)
Αγρίνιο
21/2/2016